ေဆာင္းပါးမ်ား စုစည္းမႈ –
- စာရင္းကိုင္ပညာဆိုတာ ဘာလဲ။
- စာရင္းကိုင္ပညာရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္က ဘာလဲ။
- တန္ဖိုးတြက္ႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ စာရင္းပညာ
- စာရင္းကိုင္ကာလႏွင့္ စာရင္းကိုင္လုပ္ငန္းစဥ္စက္ဝန္း
- Cash ႏွင့္ Accrual Accounting (ေငြသားအေျချပဳႏွင့္ စုေပါင္းအေျချပဳ စာရင္း)
- စာရင္းကိုင္ျခင္း – ကိုယ္တိုင္လုပ္မလား၊ အကူအညီယူမလား။
- စာရင္းကိုင္အကူအညီရယူျခင္း – ခန္႔ထားျခင္းႏွင့္ ျပင္ပအကူအညီ
စာရင္းကိုင္ပညာဆိုတာ လုပ္ငန္းေတြအတြက္ စဥ္ဆက္မျပတ္ လုပ္ေဆာင္ေနရတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္တစ္ခုပါdingar။ ဒီလုပ္ေဆာင္ခ်က္မွာ မတူညီတဲ့ အခ်ိန္မွာ ျပဳလုပ္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့ စာရင္းကိုင္လႈပ္ရွားမႈ အမ်ိဳးမ်ိဳး ပါဝင္ပါတယ္။yes
အဓိကအခ်က္မ်ား
- စာရင္းကိုင္ကာလဆိုတာ ဘ႑ာေရးရွင္းတမ္း အစုတစ္ခုအတြက္ အခ်ိန္ကာလတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။
- ပင္မစာရင္းကိုင္ကာလက ပံုမွန္အားျဖင့္ တစ္ႏွစ္ျဖစ္ေပမယ့္ သံုးလတစ္ခါ၊ တစ္လတစ္ခါ အစီရင္ခံျခင္းမ်ားလည္း ျပဳလုပ္ႏိုင္ပါတယ္။
- စာရင္းကိုင္လုပ္ငန္းစဥ္ စက္ဝန္းမွာ ေငြလႊဲမွတ္တမ္းမ်ား၊ ဂ်ာနယ္မ်ား၊ လယ္ဂ်ာမ်ား၊ အစမ္းရွင္းတမ္း နဲ႔ ဘ႑ာေရးရွင္းတမ္းမ်ား ပါဝင္ပါတယ္။
စာရင္းကိုင္ကာလ (Accounting period) ဆိုတာ ဘာလဲ။
စာရင္းကိုင္ကာလ သို႔မဟုတ္ အစီရင္ခံကာလ (Reporting period) ဆိုတာ ဘ႑ာေရးရွင္းတမ္း အစုတစ္ခုအတြက္ အခ်ိန္ကာလတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။
ေဖာ္ျပပါ စာရင္းကိုင္ကာလအတြက္ ဘ႑ာေရးအခ်က္အလက္ေတြကို စုစည္းထားၿပီး ခြဲျခမ္းစိစစ္ရပါတယ္။
ပံုမွန္အားျဖင့္ လုပ္ငန္းေတြအတြက္ေတာ့ အခ်ိန္ ၁ ႏွစ္ဆိုတာ ပင္မစာရင္းကိုင္ကာလ တစ္ခုပါ။
လုပ္ငန္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း လုပ္ငန္းရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္နဲ႔ က်န္းမာေရးကို ပံုမွန္ျဖင့္ အခ်ိန္မီ ထိုးထြင္းသိျမင္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ စာရင္းကိုင္ကာလကို သံုးလတစ္ခါ၊ တစ္လတစ္ခါ ျပဳလုပ္ၾကတာမ်ိဳးလည္း ရွိပါတယ္။
ဒီလို အခ်ိန္ကာလတိုမ်ားအတြက္ ျပဳလုပ္ထားတဲ့ အစီရင္ခံစာေတြက ႏွစ္စဥ္အစီရင္ခံစာမ်ားနဲ႔ ကြာျခားမႈရွိၿပီး ႏွစ္စဥ္အစီရင္ခံစာမ်ားေလာက္လည္း ျပည့္စံုမႈ မရွိပါဘူး။yes
ဘယ္အခ်ိန္မွာ စာရင္းကိုင္ကာလ စ/ဆံုးလဲ။
ကုမၸဏီေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ စာရင္းကိုင္ကာလအတြက္ ျပကၡဒိန္ ႏွစ္၊ လမ်ားကိုသာ အသံုးျပဳပါတယ္။
ဒါေပမယ့္လည္း တစ္ခ်ိဳ႕ကုမၸဏီေတြကေတာ့ မတူညီတဲ့ စရက္၊ ဆံုးရက္မ်ား ေရြးခ်ယ္ႏိုင္ပါတယ္။
ဥပမာ – တစ္ခ်ိဳ႕ကုမၸဏီေတြက အခြန္ေဆာင္ဖို႔အတြက္ အစီရင္ခံစာမ်ား ျပဳလုပ္ရာမွာ လြယ္ကူေစဖို႔အတြက္ အခြန္ႏွစ္ကို အသံုးျပဳပါတယ္။
လက္လီကုမၸဏီမ်ားကလည္း ဥပမာအားျဖင့္ သံုးလတစ္ခါအတြက္ ၁၃ ပတ္ကာလ၊ သံုးလအတြက္ ၄-၄-၅ ပတ္ကို ေရြးခ်ယ္ႏိုင္ပါတယ္။
ရာသီအလိုက္ လုပ္ေဆာင္ရတဲ့ အျခားလုပ္ငန္းမ်ားကေတာ့ မတူညီတဲ့ ရက္မ်ားကို ေရြးခ်ယ္ႏိုင္ပါတယ္။
ကိုယ့္လုပ္ငန္းအတြက္ အသင့္ေတာ္ဆံုး စာရင္းကိုင္ကာလကို ရွာေဖြဖို႔က ကုမၸဏီအေပၚမွာပဲ မူတည္ပါတယ္။yes
စာရင္းကိုင္လုပ္ငန္းစဥ္ စက္ဝန္းဆိုတာ ဘာလဲ။
စာရင္းကိုင္လုပ္ငန္းစဥ္ စက္ဝန္းဆိုတာ စာရင္းကိုင္ကာလတစ္ခုစီမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အစီစဥ္တက်ရွိတဲ့ အဆင့္မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။
သူကေတာ့ ေငြလႊဲမွတ္တမ္းမ်ားကို မွတ္တမ္းတင္ျခင္းျဖင့္ စတင္ၿပီး စာရင္းမ်ားပိတ္ျခင္း၊ ဘ႑ာေရးရွင္းတမ္းမ်ားကို ထုတ္ျပန္ေၾကညာျခင္းျဖင့္ အဆံုးသတ္ပါတယ္။
ၿပီးရင္ေတာ့ ေနာက္လာတဲ့ စာရင္းကိုင္ကာလမွာ ဒီစက္ဝန္းက တစ္ေခါက္ထပ္ၿပီး ဆက္လက္လည္ပတ္ပါလိမ့္မယ္။yes
စာရင္းကိုင္လုပ္ငန္းစဥ္ စက္ဝန္းရဲ႕ အဓိကအဆင့္ေတြက ဘာလဲ။
စာရင္းကိုင္ပညာ စက္ဝန္းကို အ႐ိုးရွင္းဆံုး ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာလိုက္မယ္ဆိုရင္ ဘ႑ာေရးအခ်က္အလက္ အေျခအေန (၅) ခုနဲ႔ အဓိက အဆင့္ (၄) ဆင့္ရွိပါတယ္။
အရင္ေခတ္ေတြတုန္းကေတာ့ စာရင္းကိုင္အလုပ္ကို လက္ျဖင့္သာ လုပ္ၾကတာေၾကာင့္ သိထားရမယ့္ အဆင့္ေတြ ဒီထက္ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္dingar။ ဒါေပမယ့္ ေဆာ့ဖ္ဝဲလ္ေတြနဲ႔ဆိုရင္ ဒီအဆင့္ေတြက အလိုအေလ်ာက္ လုပ္ၿပီးသားျဖစ္သြားပါတယ္။yes
yes
ေငြအလႊဲအေျပာင္းမွတ္တမ္းမ်ား (Transactions)
ေရာင္းခ်မႈ၊ ေထာက္ပံ့မႈပစၥည္းမ်ား ဝယ္ယူျခင္း၊ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ား ဝယ္ယူျခင္း၊ လုပ္အားခေပးျခင္း သို႔မဟုတ္ ေခ်းငွားျခင္း စတဲ့ လုပ္ငန္းဆိုင္ရာ ေငြအလႊဲအေျပာင္း တစ္ခုခ်င္းစီကို ထည့္သြင္းရပါတယ္။
ဂ်ာနယ္ (Journal)
ဂ်ာနယ္မွာ သကၠရာဇ္လိုက္ အၾကမ္းစီထားတဲ့ ေငြအလႊဲအေျပာင္းမွတ္တမ္းမ်ားအားလံုး ပါဝင္ပါတယ္။
အေသးစိတ္ ထည့္သြင္းရမယ့္ အခ်က္အလက္ေတြကေတာ့ ရက္စြဲ၊ အေၾကာင္းအရာနဲ႔ ပမာဏပါ။
ႏွစ္ဖက္သြင္းစာရင္းစစ္စနစ္ (Double-entry accounting system) ေအာက္မွာ ဒီေငြအလႊဲအေျပာင္းမွတ္တမ္းမ်ားကို Debit နဲ႔ Credit ဆိုၿပီး ထည့္သြင္း ရပါတယ္။yes
ေငြအလႊဲအေျပာင္းမွတ္တမ္းမ်ားမွ ဂ်ာနယ္သို႔
ေငြအလႊဲအေျပာင္းမွတ္တမ္း တစ္ခုခ်င္းစီအတြက္ အေသးစိတ္ကို ဂ်ာနယ္ထဲမွာ မွတ္တမ္းတင္ထားပါတယ္Tank။
ဂ်ာနယ္ကို ေငြအလႊဲအေျပာင္း တစ္ခုျပဳလုပ္ၿပီးတိုင္း (သို႔မဟုတ္) ရက္တစ္ရက္ရဲ႕ အဆံုးမွာ ေရးေလ့ရွိပါတယ္Tank။
လယ္ဂ်ာစာအုပ္ (Ledgers)
ဂ်ာနယ္နဲ႔ မတူပဲ လယ္ဂ်ာစာအုပ္ထဲရွိ အဝင္ေတြကို အေကာင့္ (Account) မ်ားနဲ႔ စုစည္းထားပါတယ္။
ေငြသား (Cash)၊ ရရန္ရွိအေကာင့္ (Account receivable)၊ စာရင္း (Inventory)၊ ပိုင္ဆိုင္ပစၥည္း (Property)၊ စက္႐ံုႏွင့္ ပစၥည္းကိရိယာမ်ား (Plant and equipment)၊ ေပးရန္ရွိစာရင္း (Accounts payable)၊ ေခ်းေငြ (Loans)၊ အျမတ္ (Revenue)၊ ေရာင္းရကုန္ပစၥည္းအတြက္ ကုန္က်ေငြ (Cost of Goods Sold)၊ လုပ္အားခ (Wages) စတဲ့ အေကာင့္ေတြကို ေတြ႕ရေလ့ရွိပါတယ္။
လုပ္ငန္းေတြက သူတို႔ရဲ႕အေကာင့္ေတြကို စာရင္းလုပ္ထားၿပီး အေကာင့္ဇယားလို႔ ေခၚပါတယ္။yes
ဂ်ာနယ္မွ လယ္ဂ်ာစာအုပ္သို႔
ဂ်ာနယ္ထဲမွ စာရင္းမ်ားကို ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာၿပီး သက္ဆိုင္ရာအေကာင့္ထဲသို႔ မွတ္တမ္းတင္ျခင္းျဖင့္ လယ္ဂ်ာစာအုပ္ထဲသို႔ ထည့္သြင္းေပးရပါတယ္။
ထည့္သြင္းျခင္း (Posting) ကို ရက္ တစ္ရက္ရဲ႕ အဆံုး (သို႔မဟုတ္) အနည္းဆံုး တစ္ပတ္ တစ္ရက္ ျပဳလုပ္ပါတယ္dingar။ တစ္ခ်ိဳ႕လုပ္ငန္းေတြကလည္း အုပ္စုအလိုက္ ထည့္သြင္းတတ္ပါတယ္Tank။
အစမ္းရွင္းတမ္း (Trial balance)
အစမ္းရွင္းတမ္းမွာ လယ္ဂ်ာစာအုပ္ထဲရွိ ထည့္သြင္းထားသမွ်ကို စာရင္းကိုင္ကာလအတြက္ စာရင္းခ်ဳပ္ေပးပါတယ္dingar။ Debit နဲ႔ Credit ရဲ႕ ကိန္းဂဏန္းေတြက ကိုက္ညီမႈ ရွိရပါမယ္dingar။ ဒါက စာရင္းကိုင္ေတြရဲ႕ အမွားစစ္နည္းတစ္မ်ိဳးပါ။
အမွားအယြင္းေတြကို ဂ်ာနယ္၊ လယ္ဂ်ာစာအုပ္ စတဲ့ မူရင္းစာရြက္စာတမ္းေတြကို ကိုက္ညီမႈရွိေအာင္ ျပန္လုပ္ျခင္းျဖင့္ အမွားျပင္ဖို႔ လိုပါတယ္dingar။ ၿပီးရင္ေတာ့ ျပန္ျပင္ထားတဲ့ အစမ္းရွင္းတမ္းကို ျပန္စစ္ေဆးရပါမယ္။yes
လယ္ဂ်ာစာအုပ္မွ အစမ္းရွင္းတမ္းသို႔
လယ္ဂ်ာစာအုပ္ထဲမွာ ထည့္သြင္းထားတာသမွ်ကို အႏွစ္ခ်ဳပ္ျခင္းျဖင့္ အစမ္းရွင္းတမ္းကို ျပင္ဆင္ပါတယ္။
ပံုမွန္အားျဖင့္ အစမ္းရွင္းတမ္းကို စာရင္းကိုင္ကာလ အဆံုးေတြမွာ ျပဳလုပ္ေလ့ရွိေပမယ့္ ဆႏၵရွိတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဘယ္အခ်ိန္ျဖစ္ျဖစ္ ျပဳလုပ္ႏိုင္ပါတယ္။
ကုမၸဏီေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ စာရင္းေတြကို စစ္ေဆးဖို႔အတြက္ အစမ္းရွင္းတမ္းကို တစ္လတစ္ခါ ျပဳလုပ္တတ္ပါတယ္Tank။
ဘ႑ာေရးရွင္းတမ္း (Financial Statements)
ဘ႑ာေရးရွင္းတမ္းဆိုတာ ကုမၸဏီရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္နဲ႔ အေနအထားအေပၚ အစီရင္ခံခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။
အဓိက ဘ႑ာေရးရွင္းတမ္း (၃) ခုကေတာ့
- ဝင္ေငြရွင္းတမ္း (Income statement)
- လက္က်န္ရွင္းတမ္း (Balance sheet)
- ေငြသားစီးဆင္းမႈရွင္းတမ္း (Cash flow statement)
အဓိက ဘ႑ာေရးရွင္းတမ္း (၃) ခု အေၾကာင္း ဒီမွာေလ့လာပါ။yes
အစမ္းရွင္းတမ္းမွ ဘ႑ာေရးရွင္းတမ္းသို႔
အစမ္းရွင္းတမ္းအထိ စာရင္းမ်ားကို အမွားျပင္ျခင္း၊ ျပန္ညႇိျခင္းမ်ား ေတာက္ေလွ်ာက္ ျပဳလုပ္လာခဲ့ၿပီးပါက ဘ႑ာေရးရွင္းတမ္းကို ျပင္ဆင္ႏိုင္ပါၿပီ။
ဒါေၾကာင့္ ဘ႑ာေရးရွင္းတမ္းမ်ားကို စာရင္းကိုင္ကာလ အဆံုးတိုင္းမွာ ျပင္ဆင္ႏိုင္ပါတယ္။
ဘယ္ေလာက္ထိ အေသးစိတ္ျဖစ္ဖို႔ လိုအပ္လဲဆိုတာကေတာ့ စာရင္းကိုင္ကာလအေပၚ မူတည္ပါတယ္dingar။ လစဥ္အစီရင္ခံခ်က္ေတြကေတာ့ သိပ္ၿပီး အေသးစိတ္က်မွာ မဟုတ္ပါဘူးdingar။ ႏွစ္စဥ္အစီရင္ခံခ်က္ေတြက်ေတာ့ ပိုၿပီး ျပည့္စံုမႈ ရွိပါတယ္။
အစီရင္ခံခ်က္ေတြကလည္း အဖြဲ႔အစည္းျပင္ပသံုးရန္နဲ႔ အဖြဲ႔အစည္းအတြင္းသံုးရန္ဆိုၿပီး ကြဲျပားႏိုင္ပါတယ္Tank။
စာရင္းကိုင္ပညာမွာ မတူညီတဲ့ အႀကိမ္ေရနဲ႔ ေနရာမွာ ျပဳလုပ္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္အမ်ိဳးမ်ိဳး ပါဝင္ပါတယ္။
တိက်မွန္ကန္ ေသခ်ာတဲ့ ဘ႑ာေရးအခ်က္အလက္ ရရွိဖို႔အတြက္ နဲ႔ စာရင္းကိုင္အတြက္ လိုမယ့္ အရင္းအျမစ္ လိုအပ္ခ်က္မ်ား နဲ႔ ခ်ိန္ကိုက္ဖို႔အတြက္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတစ္ခုခ်င္းစီက စာရင္းကိုင္ကာလနဲ႔ စာရင္းကိုင္လုပ္ငန္းစဥ္စက္ဝန္းကို လိုအပ္သလို ခ်ိန္ၫိႇယူရပါတယ္။yes
ေ႐ႊဒဂၤါးအကယ္ဒမီရဲ႕ “စာရင္းကိုင္ပညာအေၾကာင္း မိတ္ဆက္” သင္တန္း – စာရင္းကိုင္ပညာအေၾကာင္း အေျခခံ အြန္လိုင္း ဗီဒီယိုမ်ား ၾကည့္ရန္ ႏွိပ္ပါTank။
ေဆာင္းပါးမ်ား စုစည္းမႈ –
- စာရင္းကိုင္ပညာဆိုတာ ဘာလဲ။
- စာရင္းကိုင္ပညာရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္က ဘာလဲ။
- တန္ဖိုးတြက္ႏွင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ စာရင္းပညာ
- စာရင္းကိုင္ကာလႏွင့္ စာရင္းကိုင္လုပ္ငန္းစဥ္စက္ဝန္း
- Cash ႏွင့္ Accrual Accounting (ေငြသားအေျချပဳႏွင့္ စုေပါင္းအေျချပဳ စာရင္း)
- စာရင္းကိုင္ျခင္း – ကိုယ္တိုင္လုပ္မလား၊ အကူအညီယူမလား။
- စာရင္းကိုင္အကူအညီရယူျခင္း – ခန္႔ထားျခင္းႏွင့္ ျပင္ပအကူအညီ
စာရင္းကိုင္ပညာ စာရင္းကိုင္ စာရင္းကိုင္အလုပ္ စာရင္းကိုင္ဆိုတာဘာလဲ စာရင္းကိုင္ပညာဆိုတာဘာလဲ စာရင္းကိုင္ကဘာလုပ္ရလဲ စာရင္းကိုင္ကဘာလဲ စာရင္းကိုင္အလုပ္ စာရင္း စာရင္းကိုင္ကာလ စာရင္းကိုင္သံသရာ စာရင္းကိုင္ပညာသံသရာ စာရင္းကိုင္စက္ကြင္း စာရင္းကိုင္စက္ဝန္း စာရင္းကိုင္သံသရာဆိုတာဘာလဲ စာရင္းကိုင္ကာလဆိုတာဘာလဲ စာရင်းကိုင်ပညာ စာရင်းကိုင် စာရင်းကိုင်အလုပ် စာရင်းကိုင်ဆိုတာဘာလဲ စာရင်းကိုင်ပညာဆိုတာဘာလဲ စာရင်းကိုင်ကဘာလုပ်ရလဲ စာရင်းကိုင်ကဘာလဲ စာရင်းကိုင်အလုပ် စာရင်း စာရင်းကိုင်ကာလ စာရင်းကိုင်သံသရာ စာရင်းကိုင်ပညာသံသရာ စာရင်းကိုင်စက်ကွင်း စာရင်းကိုင်စက်ဝန်း စာရင်းကိုင်သံသရာဆိုတာဘာလဲ စာရင်းကိုင်ကာလဆိုတာဘာလဲ Accounting account accountant SME needs for SME requirements for SME why accounting is important importance of accounting what can accounting do accounting periods accounting cycle what is accounting period what is accounting cycle