ေဆာင္းပါးမ်ား စုစည္းမႈ –
- ေကာင္းက်ိဳး၊ ကုန္က်စရိတ္ႏွင့္ အႏၲရာယ္
- ကတ္ေလွ်ာက္ထားပံု
- ATM မွာ ေငြသားမထုတ္သင့္တဲ့ အေၾကာင္းရင္း
- Auto Debit အသံုးျပဳျခင္း
- အြန္လိုင္းတြင္ လံုျခံဳစြာ ေငြေပးေခ်ျခင္း
ကားလက္မွတ္ ဝယ္တဲ့အခါျဖစ္ျဖစ္၊ အြန္လိုင္းမွ ေစ်းဝယ္တဲ့အခါျဖစ္ျဖစ္၊ ေဘလ္ေပးေဆာင္တဲ့အခါျဖစ္ျဖစ္ ၿမီစားကတ္ (Debit card) ဒါမွမဟုတ္ အေၾကြးဝယ္ကတ္ (Credit card) ေတြကို အသံုးျပဳၿပီးေငြေခ်ရတာ အဆင္ေျပလြယ္ကူပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ မသမာသူေတြဆီကေန အခ်က္အလက္ေတြ ေငြေတြ အခိုးမခံရေအာင္ ဂ႐ုစိုက္ဖို႔ေတာ့ လုိပါတယ္။
ဘဏ္ကတ္ကို အြန္လုိင္းမွာ အသံုးျပဳတဲ့အခါ ကိုယ့္ရဲ႕ ကတ္ထဲမွာရွိတဲ့ ေငြေတြကို လံုၿခံဳေအာင္ ျပဳလုပ္ႏိုင္တဲ့နည္းေလးေတြကို ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။
ဝက္ဘ္ဆိုက္ (Website) အသံုးျပဳေနတာဆုိရင္ အဲဒီဝက္ဘ္ဆိုက္က လံုၿခံဳမႈရွိ မရွိစစ္ေဆးပါ။
- ဝက္ဘ္ဆိုက္လိပ္စာမွာ ေသာ့ခေလာက္ပံုစံေလး (Padlock) သို႔မဟုတ္ “https://” ဆိုတာေလး ပါလားဆိုတာ ၾကည့္ပါshwedingar။
- ေသာ့ခေလာက္ပံုစံေလး (Padlock) လည္း မပါဘူး၊ ဝက္ဘ္ဆိုက္လိပ္စာကိုလည္း “s” မပါပဲ “http://” နဲ႔ စထားတယ္ဆိုရင္ ဝက္ဘ္ဆုိက္က မယံုၾကည္ရပါဘူးshwedingar။ ကိုယ့္ရဲ႕ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာ အခ်က္အလက္ေတြ၊ ဘဏ္ကတ္ရဲ႕ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္ေတြကို အျခားတစ္ေယာက္က ခိုးယူႏုိင္တာေၾကာင့္ အဲဒါေတြကို မေပးပို႔ပါနဲ႔။
ကိုယ့္ရဲ႕ ဖုန္း၊ ကြန္ျပဴတာနဲ႔႔ ခ်ိတ္ဆက္ထားတာေတြက လံုၿခံဳမႈ ရွိရဲ႕လား စစ္ေဆးပါ။
- အခ်က္အလက္ေတြကို ဗိုင္းရပ္စ္ သို႔မဟုတ္ အႏၱရာယ္ရွိတဲ့ ေဆာ့ဖ္ဝဲလ္ေတြကေန ခိုးမယူႏုိင္ဖို႔အတြက္ ကိုယ့္ရဲ႕ ဖုန္း၊ ကြန္ျပဴတာကို Anti-malware စစ္ေဆးမႈေတြ ျပဳလုပ္ထားပါ။
- အမ်ားသံုး ဝိုင္ဖိုင္ (Wifi) အသံုးျပဳေနတဲ့အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ ဘဏ္ကတ္ကို မသံုးပါနဲ႔shwedingar။ အခ်က္အလက္ေတြကို အျခားတစ္ေယာက္ေယာက္က ၾကားျဖတ္ရယူႏုိင္ပါတယ္shwedingar။ အမ်ားသံုးဝိုင္ဖိုင္ သံုးမွရမွာဆိုရင္လည္း အခ်က္အလက္ေတြကို ကာကြယ္ဖို႔အတြက္ VPN ကို အသံုးျပဳသင့္ပါတယ္။
ေရာင္းသူက ေငြေပးေခ်မႈ ေဆာင္ရြက္ေပးတဲ့စနစ္ကို အသံုးျပဳလားဆိုတာ စစ္ေဆးပါ။
- ေရာင္းသူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ 2C2P နဲ႔ PayPal အစရွိတဲ့ လံုၿခံဳတဲ့ ေငြေပးေခ်မႈ ေဆာင္ရြက္ေပးတဲ့စနစ္ေတြကို အသံုးျပဳေလ့ရွိပါတယ္shwedingar။ ဒီစနစ္ေတြကို အသံုးျပဳတယ္ဆိုတာ ေရာင္းသူက ကိုယ့္ကတ္ရဲ႕ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္ေတြကို ရရွိမသြားေအာင္ ေငြေပးေငြေခ်ျခင္းရဲ႕ ၾကားခံစနစ္တစ္ခုအျဖစ္ လုပ္ေဆာင္ေပးတာျဖစ္ပါတယ္shwedingar။ ဒါေၾကာင့္ ေရာင္းသူက ဒီစနစ္ကို အသံုးမျပဳထားဘူးဆိုရင္ေတာ့ တျခားေငြေပးေခ်နည္းကိုပဲ ေရြးခ်ယ္သင့္ပါတယ္။
ကိုယ့္ရဲ႕ အခ်က္အလက္ေတြကို စာပို႔စနစ္ေတြမွာ မေဝမွ်ပါနဲ႔။
- ကတ္နံပါတ္၊ ကုန္ဆံုးရက္၊ CVV စတဲ့ ကတ္ရဲ႕ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္ေတြကို Messenger၊ Viber၊ ဖုန္းမွတစ္ဆင့္ ေျပာျပျခင္း၊ ေဝမွ်ျခင္း မျပဳလုပ္ပါနဲ႔shwedingar။ ေရာင္းသူက ဒီအခ်က္အလက္ေတြကို ရရွိၿပီး အျခားေနရာမွာ အသံုးျပဳတာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အျခားတစ္ေယာက္ေယာက္က ဒီအခ်က္အလက္ေတြကို ရသြားတာပဲျဖစ္ျဖစ္ အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
- ျဖည့္ခုိင္းတဲ့ ေဖာင္ေတြက အမွန္မဟုတ္တာ၊ ေပ့ခ်္က အတုျဖစ္ေနတာေတြ ျဖစ္တတ္တာေၾကာင့္ ေဖာင္ေတြ ျဖည့္တဲ့အခါ အထူးသျဖင့္ လင့္ခ္အတို (e.g.bit.ly မ်ိဳး) ကို ႏွိပ္ရတဲ့အခါမ်ိဳးေတြ သတိထားပါ။
ကတ္ရဲ႕ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္ေတြ သိမ္းထားျခင္း မျပဳလုပ္ပါနဲ႔။
- အင္တာနက္ Browser ေတြ၊ အပ္ပလီေကးရွင္းနဲ႔ ဝက္ဘ္ဆိုက္ေတြမွာ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ကတ္နဲ႔ ပစၥည္းဝယ္ယူတဲ့အခါ ထပ္မံျဖည့္သြင္းစရာမလိုေအာင္ ကတ္ရဲ႕ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္ေတြကို သိမ္းထားဖို႔ ေရြးခ်ယ္မႈေပးတတ္ပါတယ္shwedingar။ ဒါကျမန္ဆန္အဆင္ေျပတယ္ဆိုေပမယ့္ ဟက္ကာ (Hackers) ေတြကို သိမ္းထားတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ ခိုးယူဖို႔ အခြင့္အေရးေပးလိုက္သလိုျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္shwedingar။ ဒါေၾကာင့္ မလိုအပ္ပဲ အခ်က္အလက္ေတြကို မွတ္ခိုင္းထားတာမ်ိဳး၊ သိမ္းထားတာမ်ိဳး ဘယ္ေတာ့မွ မလုပ္ပါနဲ႔။
လံုၿခံဳမႈခိုင္မာတဲ့ လွ်ိဳ႕ဝွက္နံပါတ္ကို အသံုးျပဳပါ၊ သံုးၿပီးတိုင္း Log out ျပန္လုပ္ပါ။
- ေရာင္းသူဆီမွာ အေကာင့္ဖြင့္ထားတယ္ဆိုရင္ ဘယ္သူမွ ခိုးမယူႏုိင္တဲ့၊ လံုၿခံဳမႈခိုင္မာတဲ့ လွ်ိဳ႕ဝွက္နံပါတ္ကို အသံုးျပဳပါshwedingar။ လုပ္ေဆာင္မႈၿပီးတာနဲ႔ အၿမဲ Log out ျပန္လုပ္ပါshwedingar။ လွ်ိဳ႔ဝွက္နံပါတ္ကို ဘယ္သူ႕ကိုမွ မေျပာျပသင့္တဲ့အေၾကာင္း ဆက္လက္ေလ့လာရန္။
ဘဏ္စာရင္းရွင္းတမ္းေတြကို စစ္ေဆးပါ။
- ဘဏ္စာရင္းရွင္းတမ္းမွ ျဖစ္ေစ၊ မိုဘုိင္းဘဏ္ဝန္ေဆာင္မႈမွ ျဖစ္ေစ ေငြေပးေခ်မႈေတြကို အၿမဲပံုမွန္ စစ္ေဆးပါshwedingar။ ကိုယ္မသိတဲ့ ေငြေပးေခ်မႈေတြ ေတြ႕တယ္ဆိုရင္ ကတ္ကို ခ်က္ခ်င္းပိတ္ပစ္ပါshwedingar။ မိုဘုိင္းဘဏ္ဝန္ေဆာင္မႈကေန ကိုယ္တိုင္လုပ္လို႔မရဘူးဆိုရင္ ဘဏ္ကို ခ်က္ခ်င္း ဆက္သြယ္ၿပီး ပိတ္ခိုင္းပါ။
မသကၤာစရာေတြ႕တယ္ဆုိရင္ ရပ္လုိက္ပါ။
- ေရာင္းသူ၊ ဝက္ဘ္ဆိုက္၊ ေငြေပးေခ်စနစ္ အေပၚမွာ မသကၤာစရာေတြ႕တယ္ဆိုရင္ ခ်က္ခ်င္းရပ္ဆိုင္းလိုက္ပါshwedingar။ ေငြေပးေခ်တာေတြ ဆက္မလုပ္ပါနဲ႔shwedingar။ တကယ္လို႔ ေငြေခ်ဖို႔ တျခားနည္းလမ္းရွိတယ္ဆိုရင္ တျခားနည္းကိုပဲ သံုးပါ။
မွတ္ခ်က္။ shwedingar။ MPU ကတ္နဲ႔ အြန္လုိင္းေငြေပးေခ်မႈေတြ လုပ္မယ္ဆိုရင္ အရင္ဆံုးစာရင္းသြင္းၿပီး ကတ္ကို အြန္လုိင္းေငြေပးေခ်စနစ္ဖြင့္ေပးရပါမယ္shwedingar။ ဒီမွာဆက္လက္ေလ့လာပါ။123
အြန္လုိင္းေပၚကေန ေငြေပးေခ်လို႔ရတဲ့ MPU ကတ္ေတြရဲ႕ အေၾကာင္းကို ဒီမွာဆက္လက္ေလ့လာႏုိင္ပါတယ္Tank။
ဒီလို အြန္လုိင္းေပၚကေန ဝယ္ယူမႈေတြအတြက္ သတိထားစရာေတြကိုလည္း ဒီမွာ ေလ့လာႏုိင္ပါတယ္။123
ေဆာင္းပါးမ်ား စုစည္းမႈ –
- ေကာင္းက်ိဳး၊ ကုန္က်စရိတ္ႏွင့္ အႏၲရာယ္
- ကတ္ေလွ်ာက္ထားပံု
- ATM မွာ ေငြသားမထုတ္သင့္တဲ့ အေၾကာင္းရင္း
- Auto Debit အသံုးျပဳျခင္း
- အြန္လိုင္းတြင္ လံုျခံဳစြာ ေငြေပးေခ်ျခင္း
အြန္လိုင္းေရွာ့ပင္း ကတ်ဖြင့် အွန်လိုင်းမှ လုံခြုံစွာ ငွေပေးချေခြင်း online payment with card
