နည္းပညာက ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ဘဝေတြကို ပိုၿပီး သက္သာလြယ္ကူလုံျခံဳၿပီး ေပ်ာ္ရြင္မႈကို ေပးပါတယ္Cypher။
ဒါေပမယ့္ ဒီနည္းပညာေတြကို အသံုးခ်ၿပီး လိမ္လည္ဖို႔၊ အခြင့္ေကာင္းယူဖို႔ ၾကံစည္ေနတဲ့သူတစ္ခ်ိဳ႕လည္း ရွိပါတယ္Cypher။
မသမာသူေတြကေတာ့ ရွိေနမွာပါပဲshwedingar။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ဖက္က ေငြေတြလံုျခံဳေအာင္ထားတတ္ဖို႔ လိုပါတယ္။testing
အဓိကအခ်က္မ်ား
- မသမာသူေတြက ေငြပို႔ေပးဖို႔ သို႔မဟုတ္ ကိုယ္ေရးအခ်က္အလက္ေတြကို ေျပာျပဖို႔ စည္း႐ံုးတာေတြရွိတတ္ပါတယ္။
- ကိုယ့္ရဲ႕ အားနည္းခ်က္ကို ရွာၿပီး အေရးႀကီးကိစၥလိုမ်ိဳး ဟန္ေဆာင္တာေတြလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
- တစ္ခုခုျပန္ေပးဖို႔ ကတိျပဳရင္ေတာင္ ကိုယ္နဲ႔မသိတဲ့သူေတြကို ကိုယ့္ရဲ႕ကိုယ္ေရး အခ်က္အလက္ျဖစ္ေစ၊ ေငြျဖစ္ေစ ဘယ္ေတာ့မွ မပို႔ေပးပါနဲ႔။
မသမာသူေတြ ေငြလိမ္လည္ႏိုင္တဲ့ အဓိကနည္းလမ္း (၂) ခုရွိပါတယ္။
၁shwedingar။ သူတို႔ကို ေငြပို႔ေပးဖို႔ စည္း႐ံုးသိမ္းသြင္းျခင္း
၂shwedingar။ ေငြခိုးယူဖို႔အတြက္ ကိုယ္ေရးအခ်က္အလက္မ်ား ေတာင္းျခင္း
တတ္ကြ်မ္းတဲ့ မသမာသူေတြဆိုရင္ ေနရာအမ်ိဳးမ်ိဳးမွ ရရွိထားတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို စုေပါင္းၿပီး လိမ္လည္ႏိုင္သလို အေျခအေနအမ်ိဳးမ်ိဳးကေနလည္း လိမ္လည္ခိုးယူဖို႔အတြက္ ႀကိဳးစားႏိုင္ပါတယ္shwedingar။ ကိုယ္ေရးအခ်က္အလက္ေတြကို လံုျခံဳစြာထိန္းသိမ္းဖို႔ ဘာလို႔ လိုတာလဲဆိုတာ ဒီမွာေလ့လာပါ။testing
လိမ္လည္မႈ ဥပမာတစ္ခ်ဳိ႕ကေတာ့
သင္ကံထူးသြားပါၿပီ။ “သင္ အိုင္ဖုန္း ကံထူးပါတယ္” သို႔မဟုတ္ “သင္ ထီေပါက္သြားပါၿပီ”shwedingar။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္တုန္းက ၿပိဳင္ခဲ့တဲ့ပြဲမွန္းလည္း မမွတ္မိဘူး၊ ဘယ္ကေပးတဲ့ ဆုမွန္းလည္း မသိတာမ်ိဳး ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ “ဒီအခမဲ့ဆုကို ရရွိဖို႔အတြက္ ပို႔ေဆာင္ခေငြကို အရင္ပို႔ေပးပါ” သို႔မဟုတ္ “အခမဲ့ဆုကို ရရွိဖို႔အတြက္ နာမည္အျပည့္အစံု၊ မွတ္ပံုတင္၊ ေမြးေန႔၊ ဖုန္းနံပါတ္ကို ပို႔ေပးပါ”။ ဒီလိုလိမ္လည္မႈေတြကို အင္တာနက္အသံုးျပဳေနတုန္း သို႔မဟုတ္ မက္ဆင္ဂ်ာ (Messenger)၊ Viber မွစာမ်ား၊ စာတိုမ်ားေရာက္လာတဲ့အခ်ိန္ေတြမွာ ေပၚလာတာကို ေတြ႕ဖူးၾကမွာပါ။ ေလာဘမႀကီးပါနဲ႔shwedingar။ အလကားရလိုစိတ္နဲ႔ ကိုယ့္ရဲဲ႕ေငြေတြ၊ ကိုယ္ေရးအခ်က္အလက္ေတြကို မေပးပို႔မိပါေစနဲ႔။
အခ်ိန္ကန္႔သတ္ထားသည္၊ ယခုပဲရယူလိုက္ပါ။ “သင္ကံထူးသြားပါၿပီ” ဆိုသလိုပါပဲshwedingar။ ဒါေပမယ့္ ဒီေနရာမွာ အခမဲ့ဆုအစား မသမာသူေတြက အံ့အားသင့္ဖို႔ေကာင္းေလာက္တဲ့ အေပးအယူတစ္ခ်ိဳ႕ ျပဳလုပ္ပါလိမ့္မယ္။ အေရးႀကီးတယ္ထင္ရေအာင္ အခ်ိန္အကန္႔အသတ္တစ္ခ်ိဳ႕ ထားထားပါလိမ့္မယ္shwedingar။ ဒါမွ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေသခ်ာမစဥ္စားႏိုင္ခင္မွာ စည္း႐ံုးသိမ္းသြင္းႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္shwedingar။ “အခုဝယ္မယ္ဆိုရင္ ၉၀% ေလွ်ာ့ေစ်း” သို႔မဟုတ္ “ပထမဆံုး အေယာက္ ၂၀ သာရမယ့္အခြင့္အေရးကို လက္လြတ္မခံပါနဲ႔၊ အခုပဲ စာရင္းသြင္းလိုက္ပါ။” အေလာတႀကီး မဆံုးျဖတ္ပါနဲ႔shwedingar။ အမွန္တကယ္ျဖစ္ဖို႔ အရမ္းေကာင္းေနတဲ့ အေပးအယူဆိုရင္ ဒါက လိမ္လည္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနတာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
အေယာင္ေဆာင္ေခ်းငွားသူမ်ား သက္သာလြယ္ကူလ်င္ျမန္တဲ့ ေခ်းေငြေတြေပးတဲ့ အေယာင္ေဆာင္ေခ်းငွားသူေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္shwedingar။ ေငြလိုအပ္ေနတဲ့အခ်ိန္မ်ိဳးဆိုရင္ ပစ္မွတ္ထားတတ္ပါတယ္shwedingar။ ကနဦးသြင္းေငြတစ္ခ်ဳိ႕ေပးသြင္းၿပီးတာနဲ႔ ေခ်းေငြထုတ္ေပးဖို႔ကို ကတိေပးတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေငြလြဲပို႔ေပးၿပီးတာနဲ႔ ေပ်ာက္သြားပါလိမ့္မယ္shwedingar။ တစ္ခါတစ္ေလ ပမာဏအမ်ားႀကီးကို ပစ္မွတ္ထားတဲ့အခါမ်ိဳးက်ရင္ ႀကီးမားတဲ့ေခ်းေငြအတြက္ ကနဦးေပးေငြအမ်ားႀကီး မသြင္းခိုင္းခင္မွာ ေသးငယ္တဲ့ေခ်းေငြေတြေပးၿပီး ယံုၾကည္မႈကို အရင္ဆံုးတည္ေဆာက္တတ္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ကိစၥေတြမွာက်ေတာ့ ဒီမသမာသူေတြက ႐ိုးသားတဲ့သူမ်ားကို သူတို႔ရဲ႕ မိသားစု၊ သူငယ္ခ်င္းမ်ားကို ေခ်းေငြျဖင့္ ကူညီေပးဖို႔ စာရင္းသြင္းထားၿပီး ေခ်းယူသူေတြထံမွ ကနဦးေပးသြင္းေငြေတြရတဲ့အခါ ဒီေငြေတြနဲ႔ ေပ်ာက္သြားတာမ်ိဳးျဖစ္တတ္ပါတယ္။ လိုင္စင္ရွိတဲ့၊ လူသိမ်ားတဲ့ ေခ်းေငြထုတ္ေပးသူေတြဆီကပဲ ေခ်းယူပါshwedingar။ ေငြေခ်းယူတဲ့အခါ အလိမ္မခံရေအာင္ ျပဳလုပ္နည္းမ်ားကို ဒီမွာေလ့လာပါ။
အေယာင္ေဆာင္ေအးဂ်င့္မ်ား တစ္ခါတစ္ေလက်ရင္ မသမာသူေတြက လူသိမ်ားတဲ့ကုမၸဏီေတြရဲ႕ ေအးဂ်င့္ကဲ့သို႔ အေယာင္ေဆာင္တတ္ပါတယ္shwedingar။ ဘဏ္ရဲ႕ေအးဂ်င့္၊ အေသးစားေငြေခ်းလုပ္ငန္းရဲ႕ေအးဂ်င့္ သို႔မဟုတ္ လူသိမ်ားတဲ့ ကုမၸဏီရဲ႕ေအးဂ်င့္ စသျဖင့္ အေယာင္ေဆာင္ႏိုင္ပါတယ္။ ကုန္ပစၥည္း၊ ဝန္ေဆာင္မႈ သို႔မဟုတ္ ေငြစုစာရင္းမ်ားနဲ႔ ပက္သက္တဲ့ျပႆနာတစ္ခ်ိဳ႕ေၾကာင့္ ဖုန္းျဖင့္ျဖစ္ေစ၊ စာတိုျဖင့္ျဖစ္ေစ ဆက္သြယ္ႏိုင္ပါတယ္။ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းေပးသလို အေယာင္ေဆာင္ၿပီး ဘဏ္စာရင္းနံပါတ္၊ အသံုးျပဳသူအိုင္ဒီ သို႔မဟုတ္ လွ်ိဳ႕ဝွက္နံပါတ္နဲ႔ ပင္နံပါတ္ေတြကို ေမးျမန္းႏိုင္ပါတယ္။ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္ေတြကို မေပးခင္မွာ ကုမၸဏီရဲ႕ ေခၚဆိုမႈစင္တာ (Call center) သို႔မဟုတ္ ႐ုံးခန္းကို အရင္ဆံုး ဆက္သြယ္စံုးစမ္းၾကည့္ပါshwedingar။ လွ်ိဳ႕ဝွက္နံပါတ္၊ ပင္နံပါတ္ သို႔မဟုတ္ တစ္ႀကိမ္သံုးပင္နံပါတ္မ်ားကို ဘယ္သူ႕ကိုမွ မေျပာျပသင့္တဲ့အေၾကာင္း ဒီမွာေလ့လာပါ။ တရားဝင္သေယာင္ထင္ရေပမယ့္ ကိုယ္ေရးအခ်က္အလက္ေတြကို လိမ္လည္ေတာင္းဆိုတတ္တဲ့ ေဖ့စ္ဘုတ္ေပ့ခ်္ (Facebook page) မ်ားကိုလည္း သတိထားပါ။
အေယာင္ေဆာင္ဝန္ထမ္း အေယာင္ေဆာင္ေအးဂ်င့္မ်ားထက္ အနည္းငယ္ပိုၿပီး ဆိုးရြားတဲ့မသမာသူေတြကလည္း ရဲစခန္း (သို႔) အခြန္႐ံုးမွ ဝန္ထမ္းေယာင္ေဆာင္ၿပီး ဖုန္းေခၚဆိုျခင္း၊ စာတိုေပးပို႔ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ကိုယ့္ဆီက ေလ်ာ္ေၾကး (သို႔) ကိုယ္ေရးအခ်က္အလက္ ရရွိဖို႔အတြက္ ကိုယ္က ျပႆနာတက္ေနၿပီဆိုၿပီး ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလိုၾကံဳရၿပီဆိုရင္ သူတို႔ေျပာတဲ့႐ံုးကို ဆက္သြယ္ၿပီး အဲ့ဒီဝန္ထမ္းရဲ႕ နာမည္နဲ႔ အိုင္ဒီကို စစ္ေဆးၾကည့္ပါ။
သင့္သမီးအကူအညီလိုေနၿပီ အဆိုးရြားဆံုးလိမ္လည္မႈေတြထဲက တစ္ခုကေတာ့ ကိုယ္သိတဲ့သူတစ္ေယာက္ေယာက္က အေရးတႀကီးအကူအညီလိုေနတယ္ဆိုၿပီး ေျပာတတ္ပါတယ္။ ကိုယ့္အေမက မေတာ္တဆမႈၾကံဳၿပီး ေဆး႐ံုကို အခုခ်က္ခ်င္း ပို႔ေပးဖို႔အတြက္ ေငြအနည္းငယ္လႊဲေပးဖို႔လိုတယ္ဆိုၿပီး ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ကိုယ့္သားသမီးထံမွ အျခားနံပါတ္အသစ္တစ္ခုနဲ႔ ဖုန္းနဲ႔ ပိုက္ဆံအိတ္ေပ်ာက္သြားလို႔ ေငြအေရးတႀကီးလိုအပ္တယ္ဆိုၿပီး စာတိုဝင္လာတာမ်ိဳးလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳးဆို ကြ်န္ေတာ္တို႔က စဥ္းေတာင္မစဥ္းစားေတာ့ပဲ ကူညီတတ္ပါတယ္shwedingar။ ဒါေပမယ့္ အခက္အခဲျဖစ္ေနတယ္ဆိုတဲ့သူကို ဆက္သြယ္ၾကည့္ပါshwedingar။ သူနဲ႔တြဲသြားတြဲလာရွိတဲ့သူေတြကို ေမးၾကည့္ပါshwedingar။ ဒါမွမဟုတ္ သူတို႔ေျပာတဲ့ ႐ံုးခန္းကို ဆက္သြယ္စံုစမ္းၾကည့္ပါ။
ပိရမစ္ပံုစံ ဆင့္ပြားစနစ္ (Pyramid schemes) အထူးအခြင့္အေရး တစ္စံုတစ္ခုရဖို႔အတြက္ သင္တန္းေၾကး (သို႔) အဖြဲ႕ဝင္ေၾကးေပးေဆာင္ရတဲ့ လိမ္လည္မႈမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္shwedingar။ စာရင္းသြင္းတဲ့သူတစ္ဦးစီအတြက္ ပြဲခေပးမယ္ဆိုၿပီး ကတိျပဳထားပါလိမ့္မယ္။ အဖြဲ႕ဝင္အသစ္ေတြကလည္း သင္တန္းေၾကး (သို႔) အဖြဲ႕ဝင္ေၾကးေပးေဆာင္ရတဲ့အျပင္ အဖြဲ႔ဝင္အသစ္ေတြကို စာရင္းသြင္းခိုင္းဖို႔ ေျပာပါလိမ့္မယ္shwedingar။ အဖြဲ႕ဝင္အသစ္ေတြက အဖြဲ႕ဝင္ေဟာင္းေတြအတြက္ ေငြသြင္းေပးသလိုပါပဲ။ ေနာက္ဆံုးမွာ ဘာကုန္ပစၥည္း၊ ဝန္ေဆာင္မႈမွလည္း မရွိပါဘူး။
မသမာသူေတြက နည္းလမ္းအမ်ိဳးမ်ိဳး ဖန္တီးၿပီး ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို လိမ္လည္ဖို႔ ႀကိဳးစားႏိုင္ပါတယ္။
လိမ္လည္မႈေတြကို ေရွာင္ႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းတစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့
-
- မသိစိတ္ကို လက္ခံလိုက္ပါ – အမွန္တကယ္ျဖစ္ဖို႔အတြက္ တအားေကာင္းေနတဲ့အရာဆိုရင္ ဒါမွမဟုတ္ မမွန္ေလာက္ဘူးလို႔ စိတ္ထင္ေနတယ္ဆိုရင္ ျပန္လည္စစ္ေဆးၾကည့္ပါ။
- အလ်င္မလိုပါနဲ႔ – မသမာသူေတြက အလ်င္စလိုျဖစ္ေအာင္လုပ္ၿပီး လိမ္လည္ႏိုင္ပါတယ္shwedingar။ ေငြေပးဖို႔၊ ကိုယ္ေရးအခ်က္အလက္ေပးဖို႔အတြက္ အလ်င္စလိုမလုပ္ပါနဲ႔shwedingar။ ပံုမွန္အားျဖင့္ တရားဝင္တဲ့ အေပးအယူဆိုရင္ေတာ့ ေစာင့္ေပးပါတယ္။
- ျပန္စစ္ေဆးပါ – ႐ံုးခန္း၊ ေခၚဆိုမႈစင္တာကို ဆက္သြယ္စစ္ေဆးပါ။
- အေသးစိတ္ေမးျမန္းပါ – မသမာသူေတြက မ်ားေသာအားျဖင့္ ကုမၸဏီ၊ ကုန္ပစၥည္းနဲ႔ ဝန္ေဆာင္မႈေတြရဲ႕ ပက္သက္တဲ့ သာမန္ေမးခြန္းေတြကိုေတာင္ ေျဖႏိုင္မွာမဟုတ္ပါဘူး။
- ခိုင္မာတဲ့ လွ်ိဳ႕ဝွက္နံပါတ္ႏွင့္ ႏွစ္ဆင့္ခံလံုျခံဳေရးစနစ္ (2FA) – ခိုင္မာတဲ့ လွ်ိဳ႕ဝွက္နံပါတ္မ်ား (ဥပမာ – အနည္းဆံုး စာလံုး ၈ လံုးရွိရမွာျဖစ္ၿပီး ဂဏန္းႏွင့္ သေကၤတမ်ား ေရာေႏွာထားတဲ့ လွ်ိဳ႕ဝွက္နံပါတ္မ်ား) ကို အသံုးျပဳပါshwedingar။ ျဖစ္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ Two-factor authentication (2FA) လို႔ေခၚတဲ့ ႏွစ္ဆင့္ခံလံုျခံဳေရးစနစ္ကို ျပဳလုပ္ထားပါ။
မသမာသူေတြက အားနည္းခ်က္ရွိတဲ့သူမ်ား၊ နည္းပညာနဲ႔ သိပ္မရင္းႏွီးတဲ့သူမ်ားကို ပစ္မွတ္ထားတတ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ကိုယ့္ရဲ႕ မိဘ၊ သားသမီးမ်ားကို ဒီလိုမသမာသူေတြရဲ႕ အႏၲရာယ္ေျပာျပထားၿပီး မသမာသူလို႔ သံသယရွိတယ္ဆိုရင္ ျပန္လည္စစ္ေဆးဖို႔ကို သင္ေပးထားဖို႔ လိုပါတယ္။
လိမ္လည္မႈဥပမာ လိမ္လည္မႈဥပမာမ်ား လိမ္လည္မႈ လိမ္လည္မႈမ်ား ေငြလိမ္နည္း ေငြလိမ္နည္းမ်ား ေငြလိမ္ ေငြခိုးထုတ္ျခင္း မသမာသူမ်ား မသမာသူ ေရွာင္ရွားရမယ့္လိမ္လည္မႈမ်ား ေငြလိမ္ေနတာဘယ္လိုသိႏိုင္လဲ လိမ်လည်မှုဥပမာ လိမ်လည်မှုဥပမာများ လိမ်လည်မှု လိမ်လည်မှုများ ငွေလိမ်နည်း ငွေလိမ်နည်းများ ငွေလိမ် ငွေခိုးထုတ်ခြင်း မသမာသူများ မသမာသူ ရှောင်ရှားရမယ့်လိမ်လည်မှုများ ငွေလိမ်နေတာဘယ်လိုသိနိုင်လဲ Scams scammers types of scams examples of scams scams to avoid how to avoid scams
