ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈဆိုတာ ဘာလဲ။

ေဆာင္းပါးမ်ား စုစည္းမႈ –

---

ပိုက္ဆံေတြက အရင္တုန္းကဆိုရင္ အခုေခတ္ထက္ အမ်ားႀကီး ပိုဝယ္လို႔ရတယ္ဆိုၿပီး ညည္းတာမ်ိဳးကို အသက္ႀကီးတဲ့ ကိုယ့္မိသားစုဝင္ေတြဆီကေန မၾကာခဏ ၾကားဖူးၾကမွာပါ။

ဒါဟာ ေငြေၾကးေဖာင္းပြလာျခင္းေၾကာင့္ ေငြရဲ႕ဝယ္ယူႏုိင္မႈစြမ္းအား က်ဆင္းသြားျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

---

yes

---

ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ (Inflation) ဆုိတာ ဘာလဲ။

ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ ဆုိတာ ကုန္ပစၥည္းနဲ႔ ဝန္ေဆာင္မႈေတြရဲ႕ ေစ်းႏႈန္းေတြ ျမင့္တက္လာျခင္း ကို ဆိုလိုပါတယ္။

ဥပမာေျပာရရင္ အရင္တုန္းက အိမ္နားက လက္ဖက္ရည္ဆုိင္ေလးေတြမွာ မုန္႔ဟင္းခါးတစ္ပြဲကုိ ၃၀၀ က်ပ္ေလာက္နဲ႔ စားလုိ႔ရပါတယ္finance။ ဒါေပမယ့္ အခုေတာ့ တစ္ပြဲကို ၆၀၀ က်ပ္ေလာက္ ျဖစ္သြားပါၿပီ။

ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ ဆိုတာ ေငြရဲ႕ဝယ္ယူႏုိင္မႈစြမ္းအား က်ဆင္းျခင္းလုိ႔လည္း မွတ္ယူႏုိင္ပါတယ္finance။ အရင္တုန္းက မုန္႔ဟင္းခါးတစ္ပြဲကုိ ၃၀၀ က်ပ္နဲ႔ပဲ ဝယ္ယူႏိုင္ေပမယ့္ အခု ၃၀၀ က်ပ္ဆိုတာ တစ္ပြဲရဲ႕ တစ္ဝက္ပဲ ဝယ္လို႔ရေတာ့မွာပါ။ 

တစ္ခုမွတ္ထားရမွာက ကုန္ေစ်းႏႈန္းတက္လို႔ ေငြေၾကးေဖာင္းပြတယ္ဆုိတာ ကုန္ေစ်းႏႈန္းေတြက ေနရာတိုင္း တစ္ခ်ိန္တည္း တက္ေနမွာမ်ိဳး မဟုတ္သလို တက္တဲ့ႏႈန္းကလည္း တူညီေနမွာမ်ိဳးေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။

ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈရဲ႕ ေျပာင္းျပန္ ဒါမွမဟုတ္ ကုန္ပစၥည္း၊ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ား ေစ်းႏႈန္းက်ဆင္းျခင္းကုိ ေငြေၾကးက်ံဳ႕ျခင္း (Deflation) လို႔ ေခၚပါတယ္။yes

---

ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈႏႈန္း (Inflation rate) ဆုိတာ ဘာလဲ။

ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈႏႈန္းဆိုတာ အခ်ိန္နဲ႔အမွ် ကုန္ေစ်းႏႈန္းေျပာင္းလဲမႈေတြကို တိုင္းတာျခင္းျဖစ္ပါတယ္finance။ တစ္ႏွစ္အတြင္း ကုန္ေစ်းႏႈန္းေျပာင္းလဲျခင္း နဲ႔ အမ်ားအားျဖင့္ သတ္မွတ္ေလ့ရွိၿပီး ရာခုိင္ႏႈန္းနဲ႔ ေဖာ္ျပေလ့ရွိပါတယ္။

ဥပမာ – ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈႏႈန္း တစ္ႏွစ္လွ်င္ ၁၀% ဆိုတာ ဒီႏွစ္မွာ ၁,၀၀၀ က်ပ္ ေပးရတဲ့ ကုန္ပစၥည္းတစ္ခုက ေနာက္ႏွစ္မွာ ၁,၁၀၀ က်ပ္ ေပးဝယ္ရတာမ်ိဳးကို ဆုိလုိပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈႏႈန္းက ၂,၀၀၀ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းမွာ ေတာ္ေတာ္ျမင့္တာကို ေတြ႕ရပါတယ္finance။ တစ္ခ်ိဳ႕ႏွစ္ေတြဆိုရင္ တစ္ႏွစ္လွ်င္ ၃၀% အထက္ကို ျမင့္တက္သြားတာလည္း ေတြ႕ရပါတယ္finance။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေတြရဲ႕ ႏွစ္စဥ္ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈႏႈန္းကေတာ့ ၅% မွ ၁၀% အထိ တက္လိုက္က်လိုက္ ျဖစ္ေနပါတယ္။ yes

---

ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈကို ဘယ္လိုတိုင္းတာလဲ။

ကုန္ပစၥည္းနဲ႔ ဝန္ေဆာင္မႈအမ်ိဳးအစား အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတာေၾကာင့္ အားလံုးကုိ ကုိယ္စားျပဳေပးႏိုင္တဲ့ ကုန္ပစၥည္းနဲ႔ ဝန္ေဆာင္မႈရဲ႕သတ္မွတ္ပမာဏ အေပၚမွာ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈကို တိုင္းတာတြက္ခ်က္ေလ့ရွိပါတယ္။

အမ်ားဆံုးေတြ႕ရတဲ့ တိုင္းတာနည္းတစ္ခုကေတာ့ စားသံုးသူေစ်းဆႏႈန္း (Consumer Price Index – CPI) နဲ႔ တိုင္းတာျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

CPI ဆိုတာ စားသံုးသူေတြရဲ႕ အေျခခံလုိအပ္ခ်က္ျဖစ္တဲ့ အစားအေသာက္၊ ပို႔ေဆာင္ဆက္သြယ္ေရး၊ ေနအိမ္၊ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားနဲ႔ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ အစရွိတဲ့ အေျခခံကုန္ပစၥည္းနဲ႔ ဝန္ေဆာင္မႈေတြရဲ႕ ေစ်းႏႈန္းကို စစ္တမ္းေကာက္ယူတာျဖစ္ပါတယ္finance။ ဒီအုပ္စုတစ္ခုခ်င္းစီကို သူတို႔ရဲ႕အေရးပါမႈအေပၚ မူတည္ၿပီး အေလးပိုးၿပီး တြက္ခ်က္ပါတယ္finance။ အေလးပိုးၿပီးတြက္ခ်က္မႈကို ပ်မ္းမွ်ယူၿပီး ေစ်းဆႏႈန္းအညႊန္းကိန္းကို ျပန္တြက္ပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ CPI ကုိ စီမံကိန္း၊ ဘ႑ာေရးႏွင့္ စက္မႈဝန္ႀကီးဌာန (MOPFI) ရဲ႕ လက္ေအာက္မွာရွိတဲ့ ဗဟုိစာရင္းအင္းအဖြဲ႕ (CSO) က စစ္တမ္းေကာက္ထားပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ CPI တြက္ခ်က္မႈအတြက္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ ၁၀၀ အျဖစ္ အေျခခံ ျပန္ထားၿပီး အဲဒီအေပၚ အတက္အက်ကို တြက္ပါတယ္finance။ ဒီ CPI နံပါတ္ေတြက ၂၀၁၂ ခုႏွစ္နဲ႔ ယွဥ္ရင္ ပ်မ္းမွ်ကုန္ေစ်းႏႈန္းေတြက ဘယ္ေလာက္ျမင့္တက္သြားတယ္ဆုိတာကို ေဖာ္ျပေပးပါတယ္။yes

---

ဘာက ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈကုိ ျဖစ္ေပၚေစတာလဲ။

ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ ျဖစ္ေပၚေစတဲ့ အေၾကာင္းရင္း အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိပါတယ္finance။ အဓိက အေၾကာင္းရင္း (၂) ခ်က္ကေတာ့

• ဝယ္လိုအားတုိးျခင္း – ကုန္ပစၥည္းနဲ႔ ဝန္ေဆာင္မႈေတြအတြက္ ဝယ္လုိအားက ရရွိႏိုင္တဲ့ထုတ္လုပ္မႈပမာဏထက္ ပိုမ်ားေနတယ္ဆိုရင္ ဝယ္လုိအားတုိးျခင္းေၾကာင့္ ကုန္ေစ်းႏႈန္းကို ျမင့္တက္ေစပါတယ္။ 
• ကုန္က်စရိတ္ျမင့္တက္ျခင္း – ကုန္ပစၥည္းနဲ႔ ဝန္ေဆာင္မႈအတြက္ ထုတ္လုပ္မႈကုန္က်စရိတ္ေတြက ျမင့္တက္လာတယ္ဆုိရင္ ဒီကုန္က်စရိတ္ေတြကုိ ကာမိဖုိ႔အတြက္ ကုန္ေစ်းႏႈန္းေတြပါလိုက္တက္သြားပါတယ္။

ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈက အေၾကာင္းရင္းမ်ားစြာနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနပါတယ္finance။ ဥပမာ – ဝယ္ယူလိုအား မေျပာင္းလဲေပမယ့္ ကုန္က်စရိတ္ျမင့္မားျခင္းက ပစၥည္းတင္သြင္းမႈကို ဟန္႔တားၿပီး ကုန္ေစ်းႏႈန္းကိုလည္း ျမင့္တက္ေစႏုိင္ပါတယ္။yes

---

ေစ်းဆုိင္ေတြအတြက္ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈက ဘယ္လုိအလုပ္လုပ္လဲ။

CPI ကို အခ်ိန္နဲ႔အမွ်ေျပာင္းလဲေနတဲ့ ပ်မ္းမွ်တန္ဖိုးအေပၚမွာ တြက္ေပမယ့္ ေစ်းဆုိင္ တစ္ခုခ်င္းစီမွာေတာ့ ကုန္ေစ်းႏႈန္းက တစ္ခါတည္း ေျပာင္းလဲသြားတာ မဟုတ္ပါဘူး။

ဥပမာေျပာရရင္ ေငြေၾကးေဖာင္းပြႏႈန္းက တစ္ႏွစ္လွ်င္ ၆% ျဖစ္တယ္ဆုိရင္ တစ္လဆုိရင္ ၀.၅% ျဖစ္မွာျဖစ္ေပမယ့္ ေစ်းဆိုင္ေတြမွာေရာင္းတဲ့ မုန္႔ဟင္းခါးတစ္ပြဲရဲ႕ ေစ်းႏႈန္းကေတာ့ တစ္လခ်င္းကုိ ၀.၅% တက္သြားမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ 

လုပ္ငန္းေတြက အေျခအေနအရပဲ ေစ်းႏႈန္းကို ေျပာင္းလဲၾကပါတယ္finance။ တစ္ႏွစ္တစ္ခါ ဒါမွမဟုတ္ ကုန္က်စရိတ္ တဟုန္ထိုးတက္သြားတဲ့အခ်ိန္ေလာက္ပဲ ေျပာင္းလဲၾကပါတယ္။yes

---

ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈက ဘာလို႔ အေရးႀကီးတာလဲ။

ျပည္သူလူထုအတြက္ေတာ့ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈဆိုတာ သတင္းဆိုးတစ္ခုပါပဲ။ 

ဒီအဓိပၸာယ္က ေနထုိင္မႈကုန္က်စရိတ္ ျမင့္တက္လာၿပီး စုေဆာင္းေငြရဲ႕တန္ဖိုးက က်ဆင္းလာတယ္ဆိုတာကို ေဖာ္ျပေနတာပါ။ 

ေခ်းငွားသူေတြအတြက္ေတာ့ အေၾကြးေတြရဲ႕တန္ဖိုးက အခ်ိန္နဲ႔အမွ် က်ဆင္းလာမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈက ေကာင္းခ်င္ေကာင္းႏုိင္ပါတယ္finance။ ဒါေပမယ့္ ေရတိုေခ်းေငြအတြက္ဆုိရင္ေတာ့ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈက သိပ္ၿပီး သက္ေရာက္မႈရွိမွာ မဟုတ္ပါဘူး။yes

---

ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈကေန ကုိယ့္ကုိယ္ကို ဘယ္လုိကာကြယ္မလဲ။
ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈကို စီမံႏုိင္တဲ့ အဓိကနည္းလမ္းေလးတစ္ခ်ိဳ႕ရွိပါတယ္။

ဝင္ေငြတုိးေအာင္လုပ္ပါ။

လခစားဝန္ထမ္းဆုိရင္ ကိုယ့္ရဲ႕လစာကို အၿမဲတိုးပြားေအာင္ လုပ္ထားျခင္းျဖင့္ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈကို ျဖတ္ေက်ာ္ႏုိင္ဖုိ႔ အကူအညီျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

တကယ္လုိ႔ လုပ္ငန္းရွိတယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈကို အႏိုင္ယူဖုိ႔အတြက္ ေစ်းႏႈန္းေတြကုိ ျမႇင့္တင္ဖို႔ လုိအပ္ေကာင္းလုိအပ္လာႏုိင္ပါတယ္။

စုေဆာင္းေငြအေပၚ အတိုးရေအာင္လုပ္ပါ။

ကိုယ့္ရဲ႕ စုေဆာင္းေငြ (သုိ႔မဟုတ္ အေရးေပၚအသံုးစရိတ္) ကို လံုၿခံဳၿပီး ထုတ္သံုးရလြယ္ကူေစဖို႔ လုိပါတယ္။

ေငြစုဘဏ္အပ္ေငြစာရင္း နဲ႔ စာရင္းေသအပ္ေငြစာရင္း ေတြက လုံၿခံဳၿပီး အတိုးလည္း အနည္းငယ္ ရႏုိင္တဲ့အတြက္ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈကို အႏုိင္ယူဖုိ႔ အကူအညီျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။  

ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈကို တုံ႔ျပန္ဖို႔အတြက္ ကုိယ့္ရဲ႕ စုေဆာင္းေငြတစ္ခ်ိဳ႕ကို ေရႊအျဖစ္ သိမ္းဆည္းထားဖုိ႔လည္း စဥ္းစားၾကည့္ႏုိင္ပါတယ္finance။ ဒါေပမယ့္ ေရႊေစ်းက မတည္ၿငိမ္တဲ့အျပင္ ေငြသားကိုင္ေဆာင္ထားသေလာက္ ေငြျဖစ္လြယ္မႈလည္း မရွိပါဘူးfinance။ ဒါေၾကာင့္ အေရးေပၚကိစၥေတြအတြက္ စုေဆာင္းေငြကို အသံုးျပဳခ်င္တဲ့အခါ ေငြသားရရွိဖို႔အခက္အခဲျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္finance။ ေရႊကို ေရာင္းမယ္ဆုိရင္လည္း ေစ်းေကာင္းရဖုိ႔ဆုိတာ မေသခ်ာပါဘူူး။

ပိုလွ်ံေငြမ်ားကို ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံပါ။

ကိုယ့္ရဲ႕ ပင္မစုေဆာင္းေငြအျပင္ အျခားပိုလွ်ံေငြ အနည္းငယ္ရွိတယ္ဆုိရင္ ဒီေငြေတြကို ဆံုး႐ံႈးႏုိင္ေျခရွိေပမယ့္ အပ္ေငြစာရင္းေတြထက္ အျမတ္အမ်ားႀကီး ျပန္ရႏုိင္တဲ့ ေနရာတစ္ခုမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံႏုိင္ပါတယ္။

ကိုယ့္ရဲ႕ ေငြအရင္းအႏွီး၊ စြန္႔စားႏုိင္မႈ၊ ပန္းတိုင္ေတြအေပၚ မူတည္ၿပီး စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတစ္ခုမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံျခင္း၊ စေတာ့ရွယ္ယာမ်ားတြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံျခင္း သို႔မဟုတ္ အိမ္ျခံေျမလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ႏုိင္ပါတယ္။yes

---

ေဆာင္းပါးမ်ား စုစည္းမႈ –

ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ ေငြေၾကးေဖာင္းပြျခင္း ေငြေၾကးႀကံဳ႕ျခင္း ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈဆိုတာဘာလဲ ကုန္ေစ်းႏႈန္းဘာလို႔တက္ ကုန္ေစ်းႏႈန္းတက္ျခင္း စားသံုးသူကုန္ေစ်းႏႈန္းအညႊန္း ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈကိုဘယ္လုိကာကြယ္မလဲ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈကို ဘယ္လုိကာကြယ္မလဲ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈကေန ဘယ္လုိကာကြယ္မလဲ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈကေနဘယ္လုိကာကြယ္မလဲ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမွဳ ေငြက်ဳံ႕ျခင္း ငွေကြေးဖောင်းပွမှု ငွေကြေးဖောင်းပွခြင်း ငွေကြေးကြုံ့ခြင်း ငွေကြေးဖောင်းပွမှုဆိုတာဘာလဲ ကုန်ဈေးနှုန်းဘာလို့တက် ကုန်ဈေးနှုန်းတက်ခြင်း စားသုံးသူကုန်ဈေးနှုန်းအညွှန်း ငွေကြေးဖောင်းပွမှုကိုဘယ်လိုကာကွယ်မလဲ ငွေကြေးဖောင်းပွမှုကို ဘယ်လိုကာကွယ်မလဲ ငွေကြေးဖောင်းပွမှုကနေ ဘယ်လိုကာကွယ်မလဲ ငွေကြေးဖောင်းပွမှုကနေဘယ်လိုကာကွယ်မလဲ ငွေကြေးဖောင်းပွမှု ငွေကျုံ့ခြင်း Inflation what is inflation price increase CPI consumer price index how to protect from inflation